มาตรวัดข้อมูล (Scales)

มาตรวัดข้อมูล (Scales)
การวิเคราะห์ข้อมูลทางสถิตินั้น ผู้วิเคราะห์ข้อมูลต้องรู้จักมาตรวัดข้อมูล เพราะสถิติบางอย่างไม่สามารถใช้ได้กับข้อมูลทุกชนิด ไม่เช่นนั้นจะทำให้ได้ผลไม่ถูกต้อง

Nominal
มาตรานามบัญญัติ (Nominal scale) คือ ตัวแปรไม่สามารถเรียงลำดับค่าของตัวแปรได้ จะแบ่งเป็นประเภทออกจากกันเป็นกลุ่ม จะบอกความมากน้อยไม่ได้ เช่น เพศของบุคคล (ชาย-หญิง) หรือ สถานะการสมัคร (รอดำเนินการ-ไม่รอดำเนินการ)
สถิติที่ใช้ Non-Parametric, ฐานนิยม (Mode) ร้อนละ (Percent) ความถี่ (Frequency)
Ordinal
มาตราเรียงลำดับ (Ordinal scale) แบ่งเป็นกลุ่มและสามารถเรียงลำดับค่าของตัวแปรได้ อย่างไรก็ตาม ความแตกต่างระหว่างกลุ่มเหล่านี้ไม่สามารถตีความได้อย่างมีความหมาย ตัวอย่างเช่น ค่าที่เป็นไปได้ของระดับการศึกษา (ไม่มี - การศึกษาระดับประถมศึกษา - มัธยมศึกษา - ระดับมหาวิทยาลัย) สามารถเรียงลำดับได้อย่างมีความหมาย แต่ความแตกต่างระหว่างค่าเหล่านี้ไม่สามารถตีความได้ ในทำนองเดียวกัน ความพึงพอใจต่อผลิตภัณฑ์ (ไม่พอใจ-พอใจ-พอใจมาก) เป็นตัวแปรลำดับเนื่องจากค่าที่ตัวแปรนี้รับได้สามารถเรียงลำดับได้ แต่ความแตกต่างระหว่าง “ไม่พอใจ- พอใจ” และ “พอใจ-พอใจมาก” ไม่สามารถเปรียบเทียบกันเป็นตัวเลข ตัวอย่าง ขนาดของเบอร์รองเท้า ตำแหน่งของอาชีพใดอาชีพหนึ่ง
สถิติที่ใช้ Percentile, Spearman Rank, Median
Interval
มาตราอันตรภาค (Interval scale) คือ เป็นการวัดโดยการแบ่งค่าของตัวแปรที่ศึกษาออกเป็นช่วงๆ แต่ละช่วงนั้นมีขนาดเท่ากัน สามารถนำค่าของตัวแปรมาบวก-ลบ กันได้ ข้อมูลที่มีการวัดระดับ อันตรภาคเป็นข้อมูลที่มีลักษณะจำแนกกลุ่ม สามารถเรียงอันดับความมากน้อย มีช่วงของความแตกต่างแต่ละช่วงเท่ากัน มีศูนย์สมมุติ หรือศูนย์เทียม เช่น นักศึกษาสอบได้คะแนนศูนย์ ไม่ได้หมายความว่าเขาไม่ได้มีความรู้ในวิชานั้น ตัวอย่างของข้อมูลอันตรภาค เช่น คะแนนสอบ ปีปฏิทิน อุณหภูมิ เป็นต้น
สถิติที่ใช้ สถิติ Parametric, F, t, Z r
Ratio
มาตราอัตราส่วน (Ratio scale) คือ เป็นการวัดที่แบ่งช่วงการวัดตัวแปรแต่ละช่วงเท่ากันอย่างแท้จริง มีช่วงของความแตกต่างแต่ละช่วงเท่ากัน มีศูนย์แท้ซึ่งเป็นศูนย์สมบูรณ์ (Absolute Zero) คือ ค่าศูนย์ หมายถึงไม่มีอะไรเลย ข้อมูลซึ่งมีการวัดระดับอัตราส่วนเป็นข้อมูลที่มีลักษณะจำแนกกลุ่มและบอกความมากน้อยได้ สามารถนำคำของตัวเปรมาบวก ลบ คูณ หารได้ ข้อมูลประเกทนี้สามารถเปรียบเทียบในเชิงอัตราส่วนได้ เช่น น้ำหนักผลไม้คิดเป็นกิโลกรัม ส้ม 2 กิโลกรัม กับมะม่วง 4 กิโลกรัม มะม่วงหนักเป็น 2 เท่าของส้ม ตัวอย่างของข้อมูลอัตราส่วน ได้แก่ จำนวน เวลา ระยะทาง น้ำหนัก ส่วนสูง เป็นต้น
สถิติที่ใช้ ใช้สถิติได้ทุกประเภท

จากรูปสรุปการแบ่งชนิดของตัวแปร

Summary